Destan Nedir? Destanların Çeşitleri ve Özellikleri
Türk Edebiyatından Örnek Doğal ile Yapay Destanlar
Destan, bugün dilimizde iki edebi türü karşılık olarak kullanılır. Birincisi toplumu geniş ölçüde ilgilendiren olayları konu edinen halk şiirleri, diğeri milletlerin yaşadıkları tarihi olayların efsanevi ve mitolojik unsurlar ile yoğurularak manzum eserlerdir.
Destan Nedir?
Destan, ilk çağlardan itibaren dünyanın hemen her yerinde insanların o dönem yaşantılarına uygun geleneklerini arkalarından gelecek kuşaklara aktarmak amacıyla yarattıkları edebi ürünler olarak tanımlanır.
Destanların Özellikleri
Destanlar anonimdir, halkın ortak bellek ürünüdür. Belirli bir ulusun özelliklerini yansıtır. Coşkulu bir söyleyişi vardır. Destanlarda adı geçen kahramanların olağanüstü özellikleri vardır.
Destanların Çeşitleri
Destanlar oluşumlarına göre doğal destan ve yapay destan olmak üzere ikiye ayrılırlar.
Doğal Destanlar
Doğal destanlar tarihin karanlık devirlerinde oluşmuş ve bitmiş olan destanlara denir. Doğal destanlar bazı olaylar sonucunda kendiliğinden oluşurlar.
- Alp Er Tunga Destanı → Sakalar
- Bozkurt Destanı → Göktürkler
- Şehname → İran
- İgor → Rus
- Nibelungen → Alman
Yapay Destanlar
Yapay destanlar bir sanatçı tarafından yazılan destanlara denir. Yapay destanlar çok yakın zamanda ortaya konabildiği gibi bugünden sonra da yazılabilir.
Destan, milletleri derinden etkileyen olaylardır. Çoğunlukla tarihi ve sosyal olayları anlatır. Henüz akıl ve bilim yaklaşımıyla toplum hayatının şekillenemediği dönemlerde ortaya çıkmış edebiyat ürünleridir. Destanlar, efsanelerden sonra bilinen en eski edebiyat ürünleri arasında tanımlanır.
